İlk Adım: Ateşkes ve Rehinelerin Serbest Bırakılması
Planın en kritik bölümü, tarafların anlaşmayı kabul etmesi halinde çatışmaların derhal sona ermesi ve tüm askeri operasyonların durdurulması. Buna göre İsrail güçleri, rehine takası hazırlıkları için üzerinde mutabakata varılan sınırlara çekilecek.
İsrail, anlaşmayı kabul ettikten sonraki 72 saat içinde tüm rehinelerin – hayatta olanlar ve hayatını kaybedenler dahil – iade edilmesini öngörüyor.
Rehinelerin dönüşünün ardından İsrail, 250 müebbet hapis cezası alan tutuklunun ve 7 Ekim 2023 sonrasında gözaltına alınan 1.700 Gazzelinin serbest bırakılacağını açıkladı. Ayrıca her İsrailli rehin karşılığında 15 Gazzeli’nin cenazesinin iade edilmesi planlanıyor.
Hamas’a Silahsızlanma ve Af Seçeneği
Planın dikkat çekici unsurlarından biri Hamas’a yönelik. Belgeye göre, barışçıl şekilde yaşamayı kabul eden ve silah bırakmayı taahhüt eden Hamas üyelerine af sağlanacak. Gazze’den ayrılmak isteyenlere de güvenli geçiş hakkı tanınacak.
Gazze’nin Yeniden İnşası
Plan, Gazze’nin “terörden arındırılmış, radikalleşmeden uzak ve komşularına tehdit oluşturmayan” bir yapıya kavuşturulmasını şart koşuyor. Bununla birlikte yıllardır çatışmalardan etkilenen bölgenin, Gazze halkının yararına yeniden inşa edileceği vurgulanıyor.
Uluslararası destekle altyapı, sağlık, eğitim ve barınma alanlarında kapsamlı bir yeniden inşa süreci öngörülüyor.
Güvenlik Düzenlemeleri
Plan, Gazze’deki silahlı grupların ağır silahlarını tamamen teslim etmesini, tünellerin ve askeri altyapının ortadan kaldırılmasını şart koşuyor. Bölgedeki sınır geçişleri, uluslararası bir denetim mekanizması gözetiminde işleyecek.
Uluslararası Rol
ABD, Mısır, Katar ve diğer bölgesel aktörlerin de sürece dahil edilmesi öngörülüyor. Bu çerçevede, Gazze’deki yeniden inşa projelerinin finansmanı ve güvenlik düzenlemeleri için çok taraflı bir gözetim komisyonu kurulması planın maddeleri arasında yer alıyor.
Filistinli Vatandaşlara Kolaylıklar
Metin ayrıca, Gazze halkının yaşam koşullarının iyileştirilmesini hedefleyen adımlar içeriyor. Serbest dolaşımın kolaylaştırılması, ticaretin canlandırılması ve temel hizmetlere erişimin artırılması bunlar arasında.
“Kapsamlı Çözüm İçin İlk Basamak”
Trump’ın planı, Ortadoğu barış sürecinde uzun süredir beklenen yeni bir girişim olarak değerlendiriliyor. Beyaz Saray yetkilileri, planın kabul edilmesi halinde “öncelikle ateşkesin sağlanacağı, ardından kalıcı barış müzakerelerinin başlayacağı” görüşünde.
Cumhuriyetçi kanattan gelen destek açıklamalarına karşın, uluslararası alanda farklı görüşler mevcut. Bazı Arap ülkeleri planı “yeni bir fırsat” olarak görürken, Hamas cephesi resmi bir teklif kendilerine ulaşmadığını belirterek “bekle-gör” tutumunu koruyor.
